Door de ogen van… Youssef Abjij

Van duistere zwarte vlakken tot helder witte stofjes. Zwart en wit: het zijn eigenlijk geen kleuren, maar toch kennen ze in culturen, religies en in de geschiedenis een heel eigen symboliek. Het is dan ook niet zo raar dat, zowel zwart als wit, een enorm grote rol speelt binnen de beeldende kunst en vormgeving. Want hoe jij naar bepaalde lichte of donkere objecten kan kijken, is weer totaal anders dan de kijk van iemand anders op dat object. Hoe kijk jij bijvoorbeeld naar een rijk versierde witte jurk of een pikzwarte stoel? Een onderzoeksvraag die centraal komt te staan in deze editie van Door de ogen van… .

Door de ogen van Youssef Abjij, NOS journalist, loop je door de expositie ‘Black & White’ in het TextielMuseum in Tilburg. De journalist vertelt alles over zijn kijk op de prachtige kunstwerken en de mogelijke betekenis erachter.

Black & white

Tijdens de tentoonstelling ‘Black & White: Symboliek in Kunst en Design’ worden de uiteenlopende symbolische betekenissen achter zwart en wit onderzocht. Aan de hand van verschillende werken uit de museumcollectie kom je er als bezoeker achter hoe de kunstenaars en vormgevers van nu de symbolische betekenis van zwart en wit invullen. Met werk van o.a. Jorge Baldessari, Maria Roosen, Alet Pilon, Marinus Boezem, Jeroen Eisinga, Bart Hess, Célio Braga, Studio Formafantasma en Felieke van der Leest.

Deze twee non-kleuren worden namelijk in verschillende culturen in verband gebracht met rituelen omtrent het leven en de dood. Maar ook bij vragen rondom identiteit worden zwart en wit vaak ingezet vanwege hun symbolische betekenis. Kortom, er bestaan interculturele verschillen in de symbolische betekenis van deze twee non-kleuren.

Wit

De kleur van onschuld en maagdelijkheid, zuiverheid, trouw en vrede. Zo wordt wit in veel culturen gezien. Denk maar bijvoorbeeld aan de witte kleding en decoratie die wij hier in het westen gebruiken rondom vrolijke feesten zoals een bruiloft, een geboorte of een doop. Het wordt gerelateerd aan de vrouw als maagd, moeder en verzorger.

Toch is dat niet overal zo. In veel Afrikaanse en Aziatische culturen, maar ook in het middeleeuwse Europa, is wit juist verbonden met rouw en de dood. Een totaal tegenovergestelde betekenis achter deze non-kleur.

Zwart

Hetzelfde geldt voor zwart. Verschillende culturen en religies hebben hier namelijk verschillende associaties mee. De een ziet de dood, mysterie en een bepaalde duistere schaduwkant van de mens. De ander ziet macht, adel en aanzien voor zich bij deze non-kleur.

Zie jij alles in zwart-wit of kijk jij verder naar de symbolische betekenis? Bekijk nu ‘Door de ogen van Youssef Abjij’ en ga zelf op onderzoek uit.

Disclaimer: De tentoonstelling was tot 1 maart 2020 te bewonderen in het TextielMuseum in Tilburg. 

Meer weten over het museum? Klik dan hier voor een bezoek aan de website.