Etersheimerbraak

De strijd die Nederlanders voeren met het water loopt als een rode lijn door onze gedeelde geschiedenis. Een duidelijker voorbeeld van dit eeuwige gevecht dan de Etersheimerbraakpolder bestaat er bijna niet. Dit landschap ligt maar liefst 6,60 meter beneden N.A.P. en is daarmee het laagste punt van Noord-Holland. Hoe de mensen hier de afgelopen jaren toch droge voeten wisten te houden, leer je tijdens een ontdekkingstocht door Etersheimerbraak.

Drie dingen die je moet weten over Etersheimerbraak

Een polder in een polder (in een polder)

Al vanaf het eind van de 19e eeuw stond er in de Etersheimerbraak een molen. Dit icoon van het Nederlandse landschap had in de Etersheimerbraak het doel om het water in de polder op peil te houden. Wanneer je blik over het uitgstrekte landschap glijdt, merk je namelijk iets op. De hoogteverschillen tussen de verschillende velden is met het blote oog waarneembaar. De polder van Etersheimerbraak is als het ware een trap, met als hoogste punt de kleiput. Vervolgens daal je af naar het niveau van de Etersheimerbraak en de ondergelegen Zeevang om ten slotte in het Markermeer te eindigen.

Dik Trom: belhamel van Etersheimerbraak

Een geboren Etersheimerbraker die in zijn leven nationale bekendheid verwierf is Cornelis Johannes Kieviet. Hij was onderwijzer en kinderboekenschrijver. Met zijn beroemde romanfiguur Dik Trom brak Kieviet door, al scheelde het weinig of we hadden allemaal nooit van de geliefde belhamel gehoord. In de negentiende eeuw was het namelijk gebruikelijk dat hoofdpersonages in boeken het goede voorbeeld geven; iets dat niet rijmt met de ondeugende streken van Dik Trom. Uitgeverijen moesten in het begin dus niets hebben van Kieviets boeken.

Archeologisch minimuseum De Waterwolf

Het archeologisch minimuseum De Waterwolf is niet te missen: het gebouw toornt boven het vlakke land uit. In het museum leert de bezoeker het verhaal van de eerste mensen die zich duizend jaar geleden vestigden in het veenlandschap van de Etersheimerbraak. Deze pioniers zijn eveneens de stichters van het dorp Etersheim. Vlak naast de toenmalige Zuiderzee wonen betekent vruchtbare grond en toegang tot populaire handelsroutes, maar brengt ook gevaar met zich mee. Uiteindelijk wordt het oorspronkelijke dorp opgeslokt door de zee, de zogenaamde waterwolf. Dankzij archeologische vondsten is het museum in staat om het leven van toen te reconstrueren.

In de korte documentaire De collectie van Nationaal Bomenmuseum Gimborn zie je de hoogtepunten van Nationaal Bomenmuseum Gimborn in een notendop. Weet je nog niet zeker of je dit museum wil bezoeken? Laat je dan overtuigen door de bovenstaande video. Zin om te verdwalen tussen de hoge en exotische bomen? Ook dan is de korte documentaire over Nationaal Bomenmuseum Gimborn het kijken waard.

Het verhaal achter de collectie van Nationaal Bomenmuseum Gimborn

Een museum van maar liefst 29 hectare waarvan de kunstwerken niet alleen leven, maar ook nog steeds groeien: Nationaal Bomenmuseum Gimborn is een uniek museum in het midden van ons land. Met hun collectie van duizenden verschillende boomsoorten vertellen ze bezoekers over de geschiedenis, evolutie en toepassing van bomen. Wandel in deze korte documentaire met ons mee over de kronkelende paden en groene oases.

Voor meer informatie over het museum bezoek je de website. Wil je meer leren over het onderwerp natuur in musea? Wij namen eerder een kijkje voor je bij Natuurmuseum Holterberg.

In het Natuurmuseum Fryslân in Leeuwarden ga je op avontuur in de natuur. Het museum is gericht op beleving, activiteit en interactiviteit met als thema: de natuur van Friesland.

De walviszaal van het Natuurmuseum Fryslân

In de Walviszaal kun je diverse skeletten van walvissen bewonderen. Het grootste skelet is van een potvis, die in 1994 aanspoelde op Ameland. Af en toe spoelt er een potvis aan bij de Noordzeekust. Dit betreft mannetjes die onderweg zijn naar noordelijke gebieden en streken om voedsel te verzamelen. Op de terugweg nemen ze dan waarschijnlijk ergens de verkeerde afslag waardoor ze vast komen te zitten tussen Nederland en Engeland. De zee is daar relatief ondiep, waardoor het echosysteem van een potvis niet goed werkt. Er is weinig voedsel aanwezig, waardoor ze verzwakt raken of verhongeren en daardoor aanspoelen.

Reiskabinet

Mensen die vroeger verre reizen maakten, namen bijzondere vondsten mee naar huis om er een reis- of rariteitenkabinet mee te vullen. In het Natuurmuseum vind je de verzameling van de Friese kapitein Severein. Zijn kat zit nog altijd op de bank. Als je hem gaat aaien, begint hij te spinnen.

Het open atelier

In het museum kun je zien hoe dieren opgezet worden in het open atelier. Daar is dagelijks een preparateur aan het werk. De oprichter van het museum, Gerrit ‘Fûgeltsje’ Bosch, prepareerde in de beginjaren ook al vogels uit zijn collectie voor het publiek. En ook toen stonden daar kinderen omheen om te kijken hoe hij deze dieren opzette.

OnderWatersafari

Om de ervaring met de Friese natuur helemaal af te maken, kun je op OnderWaterSafari (toegankelijk voor 4+). Hier kun je ervaren hoe de Friese wateren er onder het wateroppervlak uitzien. Je reist er doorheen met een speciaal voertuig. De safari begint in een zoetwatergebied waar je onder andere bevers, otters en meervallen kunt zien. Vervolgens ga door de sluis en kom je terecht in de Waddenzee, waar je zeehonden, bruinvissen en kwallen kunt spotten.

Ervaar de Friese natuur in Natuurmuseum Fryslân

Natuurmuseum Fryslân wil kinderen laten zien hoe bijzonder de natuur in elkaar zit. Hoe ze dit doen, bijvoorbeeld door opgezette dieren, filmpjes en interactief spellen, zie je in de korte film!

Voor een van de oudste botanische tuinen van de wereld hoef je niet in het vliegtuig te stappen naar een verre bestemming. Wij beschikken in ons land namelijk zelf over zo’n historische tuin, midden in Amsterdam.

Alle dingen die jij moet weten over de Hortus

Geschiedenis

De tuin is opgericht in 1638 door het Amsterdamse bestuur. De plek, waar artsen en apothekers werden opgeleid, werd ‘Hortus Medicus’ genoemd. Een aantal bouwwerken van de hortus, zoals de Oranjerie en de ingang met toegangspoort, zijn beschermd als rijksmonument. Even leek het erop dat de botanische tuin omgetoverd zou worden tot een dierentuin. Koning Lodewijk Napoleon bedacht hiervoor een plan, maar dat verdween na een jaar weer in de la door zijn vertrek. Tijdens dat jaar gebruikte hij de Oranjerie als verblijfplaats voor zijn eigen collectie dieren. Bijna dertig jaar na zijn vertrek werd eindelijk een dierentuin in Amsterdam opgericht: Artis.

Collectie

In tegenstelling tot vele andere musea leeft in De Hortus de collectie echt. Meer dan vierduizend verschillende plantensoorten hebben hun onderdak gevonden in de tuin en kassen van het museum. Door de zeven verschillende klimaten kan het museum plantensoorten vanuit verschillende windstreken huisvesten. Een van de meest bijzonderste planten in de tuin is de Victoria waterlelie. De bloem van deze lelie vouwt tijdens de schemering open en bloeit slechts twee nachten. 

De tuin van De Hortus is verder aangekleed met een vijver, vlinderkas en kruidentuin met geneeskrachtige planten. In de monumentale Oranjerie vind je het Hortuscafé.

Wist je dat je twee derde van de natuur niet met het blote oog kan zien? Deze soorten noemen we microben. De collectie van Micropia maakt deze microben zichtbaar en vertelt de positieve impact van deze micro-organisme op onze planeet en gezondheid.

Drie miljard jaar

Vaak vindt men bacteriën en schimmels alleen maar vies en denken ze dat ze alleen maar zorgen voor gezondheidsklachten zoals huidirritatie. Echter hebben deze organismen een onmisbare functie op onze planeet. Al drie miljard jaar zorgen deze microben bijvoorbeeld voor een groot deel van onze zuurstof in de atmosfeer. En experts verwachten dat in de toekomst microben juist alleen maar meer van belang gaan zijn voor onze aarde. Door het juiste gebruik van bacteriën en schimmels kunnen ze een bijdrage leveren aan een duurzame toekomst. Een goed voorbeeld hiervan zijn de bacteriën op olifantenpoep, waarover in de mini-docu wordt uitgelegd hoe deze kunnen helpen bij het produceren van dierenvoer. 

Microben op je lichaam

Misschien onaangename informatie, maar ons lichaam bestaat voor een overgroot deel ook uit microben. In de collectie van Micropia kan je aan de hand van een bodyscan zien hoeveel microben jij in je lichaam hebt en waar deze voor dienen. Zo zijn er micro-organisme die ziekteverwerkers buiten te deur houden en de productie van vitamines bevorderen. Allemaal onmisbaar voor jouw lichaam.

Laborant aan het woord

Meerdere malen per dag vertellen de laboranten van het museum over hun ontdekkingen in het laboratorium. Micropia beschikt namelijk over een eigen laboratorium waar ze tweehonderdvijftig verschillende microben kweken zoals blauwalg, schimmels en beerdiertjes. Dagelijks worden er nog nieuwe ontdekkingen gedaan op het gebied van microben en tijdens de presentaties van de laboranten kan je hen alles vragen over deze kleine organismen.

In Natuurmuseum Fryslân in Leeuwarden ontdek je van alles over de natuur. Van de kleinste insecten tot enorme skeletten van potvissen: alles komt voorbij. 

Alle dingen die jij moet weten over Natuurmuseum Fryslân

Kolleksje Sintrum Fryslân

Het museum bezit een collectie die zó groot is dat niet alles een vaste plek kan hebben in het museum. Nog geen tien procent van alle voorwerpen heeft een plek gekregen. De overige 347.000 voorwerpen liggen veilig opgeslagen in het depot Kolleksje Sintrum Fryslân. 

Nachtvlinders en zwerfstenen

De collectie van het museum richt zich voornamelijk op vogels, maar bevat daarnaast ook onder andere nachtvlinders, zoogdieren en zwerfstenen. De regel die het museum nu hanteert voor het toevoegen van nieuwe dieren aan de collectie is dat het afkomstig moet zijn uit Noord-Nederland. Door schenkingen en legaten verzamelt het museum haar voorwerpen. Deze kunnen ook worden aangeboden voor wetenschappelijk onderzoek. Het speciale preparateursteam van het museum laat je in het Open Atelier graag zien hoe zij deze dode mus schoonmaken en prepareren om op te zetten. Dit doen zij overigens niet alleen voor vogels. Het team zet allerlei verschillende dieren op, van mus tot olifant. 

Weten wat er leeft

Voor het behoud van de natuur is het belangrijk om te weten in welke conditie deze verkeert. In het aangelegde Leeuwarder Bos wordt hierom sinds februari 2012 een uitgebreide inventarisatie gedaan waar Natuurmuseum Fryslân bij betrokken is. Door het inventariseren van vogels, zoogdieren, insecten en waterdieren kan de diversiteit van het gebied worden vastgesteld. Zijn er veranderingen in de aantallen of zijn er soorten af- of toegenomen? Inmiddels zijn er al meer dan 2600 verschillende planten, dieren en paddenstoelen vastgesteld. Regelmatig worden er in het bos activiteiten georganiseerd om gezamenlijk op zoek te gaan naar nieuwe soorten. Het vaststellen van al deze planten en dieren gebeurt niet alleen overdag, maar op ieder moment van de dag. Sommige dieren laten zich bijvoorbeeld alleen s’ nachts zien en andere dieren tonen zich juist alleen bij ochtenddauw. Door de inventarisatie zijn er sinds 2012 meer dan honderd zeldzame dier- en plantsoorten ontdekt in de omgeving. Eén daarvan is de zeldzame spin Segestria florentina. Deze spin was voorheen nog nooit eerder vastgesteld noordelijker dan Amsterdam en nu is er in het Leeuwarder bos dus een nieuw soort ontdekt. 

Jouw bezoek aan Natuurmuseum Fryslân

Wil je het museum zelf bezoeken? Bekijk dan de praktische informatie aan de linkerkant van deze pagina. Voor de meest actuele informatie over lopende tentoonstellingen en geplande evenementen ga je naar de website van het museum. Om alvast een voorproefje te krijgen, bekijk je onze korte documentaire.

Discovery Museum (voorheen Columbus, Cube en Continium) in Kerkrade is het grootste museum voor wetenschap en technologie in Zuid-Nederland. Een ideaal dagje uit voor iedereen die nieuwsgierig is. Leuk voor jong en oud!

Alle dingen die jij moet weten over het Discovery Museum

Thema’s van het Discovery Museum

In dit museum staat alles in het teken van de thema’s aarde, wetenschap, techniek en design. Reizend door het verleden, heden en toekomst leer je over de vraagstukken van deze tijd. Je gaat verbanden zien, wordt verrast en verlaat het museum vol kennis en inspiratie.

Wat is er te doen?

In het Discovery Museum Kerkrade zijn er genoeg activiteiten te beleven. Naast de interactieve (wetenschaps)exposities, vind je er ook adembenemende en unieke films. In de creatieve labruimtes kan je zelf aan de slag of doe moe aan een hands-on workshop.

Nieuw daglicht

In het museum zijn er verschillende, wisselende tentoonstellingen te zien. Deze tentoonstellingen zetten de thema’s in het museum in een ander of nieuw daglicht. Hierdoor krijg jij een andere of nieuwe kijk op deze onderwerpen. Doordat de tentoonstellingen afgesteld zijn op het diverse publiek dat het museum aantrekt, zijn de tentoonstellingen in het museum in Kerkrade leuk om te bezoeken met de hele familie.

Jouw bezoek aan het Discovery Museum

Wil je het museum zelf bezoeken? Bekijk dan de praktische informatie aan de linkerkant van deze pagina. Voor de meest actuele informatie over lopende tentoonstellingen en geplande evenementen ga je naar de website van het museum.

In Noord-Limburg vind je het pittoreske dorpje Arcen met het mooiste bloemen- en plantenpark van Limburg: Kasteeltuinen Arcen. Beleef de historie op de buitenplaats van een zeventiende-eeuws kasteel en laat je zintuigen prikkelen in de unieke tuinen.

Alle dingen die jij moet weten over Kasteeltuinen Arcen

De heren van Arcen

Kasteel Arcen is een statig buitenhuis dat in 1653 is gebouwd door Marcelis van Gelder. Deze heer van Arcen bouwde dit op de plek waar het voormalige kasteel Nije Huys in 1646 werd verwoest. Zijn kleinzoon bouwde aan het begin van de achttiende-eeuw het huidige hoofdgebouw. Het hoofdgebouw is oorspronkelijk, op de Franse manier, gebouwd met twee vooruitspringende zijvleugels. Helaas is één van de zijvleugels aan de noordzijde gesloopt nadat deze was verwoest door een brand. Op het terrein van het kasteel zijn ook twee oude doolhoven gevonden. Volgens archeologen dateren deze van vóór 1805. Zij stellen dat dit, tot dusver bekend, de oudste doolhoven van Nederland zijn.

Wandel langs vijvers en watervallen

Door de tuinen van dit indrukwekkende kasteel kan je een wandeling maken langs de vele vijvers en watervallen. Door de tuin heen zijn meer dan achtduizend rozenstruiken te vinden. Je reuk zal geprikkeld worden door bloemige geur. In de subtropische kas ‘Casa Varde’ vind je tropische planten zoals palmen en cactussen. De thema tuinen zorgen ervoor dat je jezelf even waant in Zuidoost-Azië, Italië of Japan. In elke tuin beleef je dus een andere ervaring. 

Jouw bezoek aan Kasteeltuinen Arcen

Voor zowel jong als oud is er genoeg te beleven in de Kasteeltuinen van Arcen. Kinderen kunnen op ontdekkingstocht door de tuin of een poging wagen op de midgetgolfbaan. Daarnaast zijn er gedurende het seizoen ook regelmatig extra activiteiten. Weten welke activiteiten er op dit moment zijn? Kijk dan op de website van Kasteeltuinen Arcen.

In de korte documentaire De collectie van Terra Maris neemt het museum je in een vogelvlucht mee door hun collectie. Leer meer over Pieter Potvis of de vale gierzwaluw en kom erachter of Historisch Museum De Bevelanden het bezoeken waard is. 

In de collectie van Terra Maris kom je alles te weten over de flora en fauna van Zeeland. Het museum is gevestigd in de voormalige orangerie en stallen van Kasteel Westhoven in Oostkapelle. Het museum is uiterst geschikt om met kinderen te bezoeken!

Het verhaal achter de collectie van Terra Maris

Het Zeeuwse landschap met al haar variaties is te vinden in de landschapstuin van Terra Maris. Ontdek wat de verschillen zijn tussen dijk-, akker- en duingrond en ga zelf op onderzoek uit in de vijver. Er zijn ook hutjes en mottenkastelen te vinden. Zo’n mottenkasteel werd gebruikt om in de schuilen tegen het hoge water. Helaas weten we niet precies hoe dit soort constructies er precies uit hebben moeten gezien.

Voor meer informatie over het verhaal van Terra Maris bezoek je de website van het museum. Een overzicht van andere musea in Zeeland vind je op deze pagina. 

De Maas stroomt door het Limburgs Museum. Zes zalen dompelen je onder in beeld, licht en geluid van een grote groep kunstenaars. Ze reflecteren op de rivier die door de Limburgers liefkozend ‘Mooder Maas’ wordt genoemd.

Dat levert vier gezichten op

Zo ervaar je de Maas als muze, als inspiratiebron voor bijvoorbeeld landschapsschilders. Je ziet ook de Maas als monster, als regenrivier van 130 Limburgse kilometers die hele steden en dorpen kan overstromen. Je leert de Maas kennen als moordenaar, als een door de industrie vervuilde stroom water, vol gif en plastic. En natuurlijk voel je de Maas als moeder.