Industrieel Smalspoor Museum

Het Industrieel Smalspoor Museum in Erica toont de geschiedenis van het voormalige hoogveengebied, de relatie tussen het gebied en turf en het gebruik van het smalspoor. Deze geschiedenis wordt getoond in het museum en in twee rijksmonumenten: de turfstrooiselfabriek en de remise.

Amsterdamsche Veld

Begin 1900 waren het dorp Erica en omgeving dé plek in Nederland waar turfstrooisel geproduceerd werd. Deze plek was namelijk een hoogveengebied.

In 1850 werd de grond waar nu het Industrieel Smalspoor Museum staat, opgekocht door Amsterdammers. Zij noemden het ‘Het Amsterdamsche Veld’. De nieuwe eigenaren wilden hier zwartveen uit de grond halen: veen waar turf mee geproduceerd kan worden en waar brandstof van gemaakt werd. Echter bestond het gebied voornamelijk uit witveen. Eerst werd gedacht dat witveen nergens goed voor was, totdat in 1880 werd uitgevonden dat er turfstrooisel van gemaakt kan worden. Turfstrooisel was een goede bodembedekker voor paardenstallen.

Vervening

De firma Griendtveen kocht in 1905 het Amsterdamsche Veld over van de Amsterdamse mannen. Griendtveen bouwde langs het kanaal drie fabrieken en legde spoor daaromheen aan. Griendtveen was daarmee de eerste firma die turfstrooisel produceerde. Vanuit de omgeving en zelfs vanuit Duitsland reden dagelijks treinen vol witveen naar de turfstrooiselfabrieken, totdat in 1983 het veen in dit gebied allemaal verbruikt was.

Smalspoor

Aan de hand van smalspoor werden de blokken witveen van Duitsland en omstreken naar de fabrieken in Erica vervoerd. Smalspoor is al het spoor wat smaller is dan normaalspoor (1.435 meter breed): het soort spoor wat in Nederland gebruikt wordt voor vrijwel alle spoor- en tram- en metrolijnen.

Op het terrein van het Industrieel Smalspoor Museum ligt veldspoor: van 0,90 meter tot een mono-rail. Veldspoor is ook het type spoor wat in de tijd van de vervening gebruikt werd, omdat het makkelijk te verplaatsen is.

Het museum is niet alleen interessant voor mensen die geïnteresseerd zijn in spoor, treinen of oude technieken, maar ook voor mensen die geboeid zijn door een veranderend cultuurlandschap. Daarnaast is het dé plek om een dagje te genieten van de natuur. Het gebied is namelijk onderdeel van Geopark de Hondsrug: een UNESCO Global Geopark.