De bekende kunstenaar Piet Mondriaan (1872-1944) is één van de opvallendste schilders uit de kunstgeschiedenis. De stijl van Mondriaan staat onder andere bekend om de vele spectaculaire veranderingen tijdens zijn carrière. Wat begon bij het figuratief schilderen van landschappen, groeide uit tot een abstracte schilderstijl. New York was de stad waar Piet Mondriaan de laatste jaren van zijn leven spendeerde. Lees in dit artikel op wat voor manier de Amerikaanse stad invloed had op Mondriaans schilderstijl en laatste kunstwerk.
Welke stijl had Piet Mondriaan voor zijn vertrek naar New York
Tijdens de Eerste Wereldoorlog in 1914 besloot Mondriaan in Nederland te blijven, waarna hij verhuisde naar Parijs. Mondriaans stijl was toen al ontwikkeld tot het maken van sobere abstracte composities van geometrische vormen. Deze verandering in stijl ontstond na de ontmoeting met Bart van der Leck en Theo van Doesberg met wie Mondriaan later de Nederlandse kunstbeweging de Stijl vormde.
In deze periode wilde Mondriaan met zijn compositie van onder andere de kleuren, rood, geel en blauw horizontale en verticale lijnen een gevoel van harmonie oproepen. Het doel was om met zijn abstracte kunst absolute schoonheid te creëren. Vanaf 1921 verschijnen de bekende brede zwarte lijnen in Mondriaans kunstwerken. Met deze stijl vertrok Piet Mondriaan in 1940 naar New York, tijdens de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog.
New York als inspiratiebron en de nieuwe stijl van Piet Mondriaan
Piet Mondriaan raakte al snel geïnspireerd door de Amerikaanse stad New York. Mondriaan was op zoek naar een bepaald ritme en snelheid in zijn werken. De schilderijen die hij maakte zouden voor zijn gevoel ademen en overeenstemmen met het alledaagse leven die in de stadsdeel Manhattan zichtbaar was. Deze snelheid vond Piet Mondriaan trouwens ook terug in jazz en boogiewoogie–muziek. Met deze gedachte was Mondriaan continu bezig tijdens het schilderen van schilderijen.
De snelheid van het alledaagse leven in New York stond volgens Piet Mondriaan tegenover de klassieke rust. Mondriaan combineerde nog steeds zijn primaire kleuren met horizontale en verticale lijnen op het doek. Uiteindelijk ging de kunstenaar een stapje verder en betrok ook steeds vaker vierkante blokjes in zijn werk. Mondriaans schilderij Broadway Boogie Woogie is een voorbeeld van een schilderij waarbij deze stijl terugkomt.
Het onafgemaakte schilderij: Victory Boogie Woogie
De serie schilderijen die Mondriaan in New York maakte, gaven een gevoel van de snelheid van het leven en het enthousiasme die je daarvan krijgt. Mondriaans laatste kunstwerk was Victory Boogie Woogie. Dit is een van de bekendste werken van Mondriaan waar hij de laatste negen maanden van zijn leven nog hard aan gewerkt heeft. Wat het kunstwerk zo bijzonder maakt, is de constructie die Piet Mondriaan gebruikte. Als je Mondriaans kunstwerk van dichtbij ziet, zie je dat de verschillende lijnen in werkelijkheid kleine blokjes zijn, gemaakt van tape. Door deze ontwikkeling kon de kunstenaar niet alleen sneller te werk gaan maar ook makkelijker zijn kunstwerk aanpassen.
Het schijnt dat Mondriaan drie dagen voordat hij opgenomen werd in het ziekenhuis nog verschillende dingen aan zijn werk aangepast heeft. Op sommige plekken in het kunstwerk zijn meerdere lagen tape te zien of zie je dat er zelfs over de tape heen is geverfd. Ondanks dat Victory Boogie Woogie een van de bekendste werken van Mondriaan is, heeft de kunstenaar het werk helaas niet af kunnen maken. Kunsthandelaar Francis Valentine Dudensing werd in 1944, na het overlijden van Piet Mondriaan, officiële eigenaar van het kunstwerk. Omdat deze kunsthandelaar Mondriaans voorlaatste schilderij, Broadway Boogie Woogie zonder commissie had verkocht, had de schilder hem zijn volgende doek beloofd. Dudensing verkocht het doek uiteindelijk door aan Emily Tremaine, een van de belangrijkste particuliere verzamelaars van dat moment in de Verenigde Staten.
Victory Boogie Woogie wordt in 1998 eigendom van Stichting Nationaal Fonds Kunstbezit en aan de Staat der Nederlanden geschonken. Het kunstwerk is in langdurige bruikleen in Kunstmuseum Den Haag waar het schilderij van Mondriaan regelmatig te bewonderen is voor het publiek.
