Oproep: Regisseurs gezocht

Ben jij iemand met een passie voor het maken van video en met een interesse voor kunst en cultuur? Dan is MuseumTV op zoek naar jou!

MuseumTV is hét videoplatform dat kunst, cultuur en design tot leven brengt. Met ons online platform proberen we een zo breed mogelijk publiek in aanraking te laten komen met kunst en cultuur. We vertellen je wat er achter de schermen van jouw favoriete museum gebeurt en de curatoren nemen je mee de diepte in tijdens rijke achtergrondverhalen over de nieuwste tentoonstellingen. De video’s moeten toegankelijk, informatief en inspirerend zijn voor het grote publiek.

MuseumTV werkt graag met ervaren en betrouwbare regisseurs, cameramensen en editors. Momenteel zijn wij opzoek naar professionals met een schappelijk tarief waarop wij een beroep kunnen doen voor meerdere projecten per jaar.

Benieuwd naar onze video’s? Kijk gerust rond op onze website of in de app. Interesse om ook films voor ons te maken of heb je vragen? Laat het ons weten via:

Selma Hofstra

Producer

Selma@museumtv.nl

Ter gelegenheid van de Nationale Molendag heeft MuseumTV een top 4 gemaakt van Nederlandse molens. Ga eropuit en verken de molenmusea die Nederland rijk is! Ken je Museummolen Jan Pol en Olie- en Korenmolen Woldzigt in Drenthe al? En heb je onze video’s van Molenmuseum De Wachter en Molenmuseum De Valk al gezien?

1. Museummolen Jan Pol

Museummolen Jan Pol is een uniek rijksmonument in het centrum van het Drentse dorp Dalen. Je leert hier alles over de werking en geschiedenis van de molen, de geschiedenis van het dorp Dalen en zijn omgeving. Helemaal boven kun je genieten van een prachtig uitzicht op 14 meter hoogte!

2. Olie- en Korenmolen Woldzigt

In het Drentse Roderwolde staat de werkende Olie- en Korenmolen Woldzigt. In de molen kom je meer te weten over de werking en geschiedenis van de molen. Zo is er de olieslagerij waar het lijnzaad verwerkt wordt tot olie. Je ziet er authentieke machines aan het werk en ontdekt er het  proces van olieslaan.

3. Molenmuseum De Wachter

Molenmuseum De Wachter in het Drentse Zuidlaren is een koren-, olie- én een specerijenmolen. Hiermee is deze molen uniek in Nederland. Bewonder in De Wachter allerlei stoommachines, maak kennis met oude ambachten en bekijk de grote collectie gebruiksvoorwerpen uit de boerderij en het huishouden van vroeger.

4. Molenmuseum De Valk

Binnen de ronde muren van Molenmuseum De Valk in Leiden vind je driehond jaar aan molengeschiedenis. Er wordt in detail uitgelegd hoe het vermalen van graanproducten in zijn werk ging. Op de begane grond zie je hoe een traditionele molenaarswoning eruitzag en op het dak geniet je van het uitzicht over de stad!

Ga er lekker op uit en verken de prachtige kastelen die Nederland telt met al even mooie tuinen. MuseumTV heeft een top 7 van bijzondere kastelen samengesteld: waar je in het ene kasteel een reis in de tijd maakt door de bijzondere stijlkamers, kun je in het andere kasteel moderne en hedendaagse kunst bewonderen. Bekijk de top 7 hieronder en doe inspiratie op voor een bezoek!

1. Kasteel de Haar | Utrecht

Kasteel de Haar is gebouwd in de loop van de 13e eeuw en is één van de meest luxe kastelen in Nederland. De luxe uitstraling is ook terug te zien in het Engelse landschapspark en de Franse stijltuinen. Laat je betoveren door de bijzondere geometrische tuinen, hertjes in het hertenkamp en fraaie vijvers.

2. Huis Doorn | Doorn

De bekendste bewoner van Huis Doorn is waarschijnlijk Wilhelm II. De Duitse keizer kocht het huis in 1919 nadat hij vluchtte uit Duitsland. Het park was één van de redenen van de aankoop: het bood privacy en was een plek om actief bezig te zijn. Bovendien kun je dankzij zijn liefde voor tuinieren in de zomer ronddwalen door de prachtige rozentuin.

3. Menkemaborg | Uithuizen

Het Groningse Menkemaborg kent verschillende bijzondere tuinen tussen de twee grachten. De tuin ten westen is gereconstrueerd naar het tuinplan uit 1705 en heeft een symmetrische indeling met 18e-eeuwse bloemen en planten. Naast de borg ligt een doolhof met in het midden een oude plataan. Neem ook zeker een kijkje in de bijzondere zonnewijzertuin, rozentunnel en fruit- en keukenhof.

4. Kasteel Ruurlo | Ruurlo

In het Gelderse Ruurlo staat één van de mooiste kastelen van de Achterhoek: Kasteel Ruurlo. Het kasteel is volledig gewijd aan de Nederlandse kunstschilder Carel Willink. Struin over de paden van de Engelse landschapstuin, langs de statige grachten, heuvels en prachtige rododendron-groepen. Bekijk het kasteel van alle kanten; een bezoek aan Kasteel Ruurlo verveelt nooit!

5. Kasteel Huis Bergh | ’s Heerenberg

Het middeleeuwse Kasteel Huis Bergh is omgeven door een gracht en half omsloten door een oude vestingwal. De tuin van Kasteel Huis Bergh is de oudste kasteeltuin van Nederland. De tuin blijkt door de eeuwen heen nauwelijks veranderd: de tuin moest een fijne plaats zijn om tijd door te brengen, vandaar de fonteinen, tuinbeelden en mooie bloemen.

6. Slot Zuylen | Oud-Zuilen

Slot Zuylen is één van de oudste kastelen aan de Vecht. De tuin van Slot Zuylen – de plek waar Belle van Zuylen zo graag verbleef – kent een lange geschiedenis. Verrassend veel elementen uit diverse stijlperioden vinden hun plek op het kasteelterrein. Het is een plek waar geschiedenis en heden samenkomen. Een wandeling door de kasteeltuin is een reis door de tijd.

7. Kasteel Amerongen | Amerongen

Niet alleen het kasteel, maar ook de kasteeltuin kent een rijke geschiedenis. Doordat het kasteel door de eeuwen heen veelvuldig van eigenaar is gewisseld, bestaan zowel het kasteel als de tuin uit verschillende onderdelen. De tuin bestaat onder andere uit een bloementuin, moestuin, boomgaard en een heus bospark!

MuseumTV heeft een selectie gemaakt van buitenmusea om deze meivakantie (2019) met kinderen te bezoeken. Mooi weer of niet, er is bij onderstaande musea genoeg leuks te doen voor jong en oud!

1. preHistorisch dorp | Eindhoven

De eerste week van de meivakantie staat in het teken van oeroude ambachten. Ga boogschieten of kanoën in een heuse boomstam! In de tweede week nemen de Romeinen het park over. Proef Romeinse hapjes, schitter in een Romeinse modeshow of marcheer mee in het kampement van de legionairs van re-enactmentgroep Legio Secunda Augusta.

2. Biesbosch MuseumEiland | Werkendam

Dit museum is de ideale plek om een dagje te genieten van de natuur. De Biesbosch Beleving is hier niet te missen: een schaalmodel waar kinderen spelenderwijs kennis maken met de werking van de waterrijke omgeving. Genoeg gespeeld? Verken dan de Biesbosch met een fluisterboot, de fiets of ter voet met één van de prachtige routes.

3. Spoorwegmuseum | Utrecht

Zowel binnen als buiten is er van alles te doen voor jong en oud! In verschillende attracties beleef je de spoorhistorie. Daal af in een oude kolenmijn, maak een ritje op het Kinderspoor, stap in De Vuurproef in de schoenen van een machinist van vroeger en ontdek de werking van de trein in het Techlab.

4. Kröller-Müller Museum | Otterlo

Bij een bezoek aan het Kröller-Müller Museum wandel je door één van de grootste beeldentuinen van Europa. Slenter hier langs de ruim 160 sculpturen. De buitenzaal bestaat uit 25 hectare moderne beeldhouwkunst. Lopend of op een gratis witte fiets kun je vrij ronddwalen door de natuur. De combinatie van kunst, natuur en architectuur zorgt voor een bijzondere ervaring!

5. Afrika Museum | Berg en Dal

De meivakantie staat in het teken van bouwen met bamboe. Bamboe is een ideaal en duurzaam bouwmateriaal en een goed alternatief voor tropisch hardhout. Ontdek zelf hoe makkelijk het is om met bamboe te bouwen en maak je eigen bouwwerk. Breng ook een bezoekje aan de tentoonstelling Sieraden – Makers & Dragers!

6. Nederlands Openluchtmuseum | Arnhem

In het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem is altijd wat te doen! Laat je door een historische tram door het park vervoeren. Ontdek oude ambachten zoals de drukker die aan het werk is, een draaiende stoommachine of bezoek de radmaker of de boerin die je alles vertellen over hoe hun leven er vroeger uitzag.

Geschreven door: Anneke Ranzato

Het Museum van de 20^eeeuw in Hoorn – ze noemen het zelf ‘een feest van herkenning’. Ik kan je zeggen: dat is het ook! Het museum staat boordevol met spullen die zó herkenbaar zijn vanuit je jeugd, dat is echt superleuk. Hoe ouder je bent, hoe leuker het waarschijnlijk is – want hoe meer spullen jou dat gevoel van jeugdsentiment geven. Maar is het er dan ook wel leuk voor kinderen?

Hoe het bij papa en mama thuis was

Sowieso is het voor kinderen natuurlijk heel grappig om spullen te zien die voor papa en mama in hun jeugd heel normaal waren – terwijl ze nu niet meer gebruikt worden. Een telefoon met draad en draaischijf. Een 5¼ floppy disk. De eerste mobiele telefoons. Een TV die niet plat is en zonder afstandsbediening. Een platenspeler of cassetterecorder. Zo kunnen we nog wel even doorgaan. Mijn kinderen kunnen zich echt enorm verbazen over hoe wij vroeger konden overleven…. Geen internet, geen Playstation, geen smartphone en social media!

Speciaal voor kinderen

Daarnaast hebben ze bij het Museum van de 20^eeeuw ook regelmatig tentoonstellingen die echt superleuk zijn voor kinderen. Zo had je vorig jaar een expositie over Star Wars – heerlijk voor fans van alle leeftijden natuurlijk. En een tentoonstelling over Buurman & Buurman, die zijn onder kids mega populair. Ook was er een Dikkie-Dik-expo zó super!

Heerlijk voor jong en oud

Op dit moment staat er een Flintstones-tentoonstelling. Als ik naar mezelf kijk is dat vooral jeugdsentiment voor mij… Jabba Dabba Doeeee! Tegelijk is het natuurlijk wel een kinderserie, waardoor het ook voor kinderen leuk is om de tentoonstelling te bezoeken. Dino’s, het stenen tijdperk en figuren als Fred, Wilma en Barney spreken denk ik nog steeds heerlijk aan bij kinderen.

De Flintstones gaan trouwens alweer bijna vertrekken, komend weekend wordt de nieuwe expositie over Floris – 50 jaar jeugdheldgeopend. Daar heb ik persoonlijk dan weer niet echt herinneringen aan, maar mijn man werd er spontaan blij van!

Leuk met kinderen in Hoorn

En als je dan toch met de kinderen in Hoorn bent….dan hoef je jouw bezoek natuurlijk niet te beperken tot het Museum van de 20^eeeuw! In hetzelfde pand – de deur aan de overkant – vind je Cinema Oostereiland. Daar draaien ze ieder weekend en in de schoolvakanties elke dag leuke kinderfilms in een heerlijke sfeer. Ook is een bezoekje aan VOC-schip De Halve Maen machtig mooi voor kids.

Heb je tijd genoeg, ga dan ook lekker schaatsen op IJsbaan De Westfries of zwemmen in zwembad De Waterhoorn. Naast het zwembad vind je trouwens ook een hele fijne speeltuin: De Speelhoorn. Wil je nog meer inspiratie voor kindvriendelijke adresjes in de buurt van Hoorn? Neem dan een kijkje op Go-Kids Westfriesland!

“Een museum is een permanente instelling, niet gericht op het behalen van winst, toegankelijk voor publiek, die ten dienste staat van de samenleving en haar ontwikkeling. Een museum verwerft, behoudt, onderzoekt, presenteert, documenteert en geeft bekendheid aan de materiële en immateriële getuigenissen van de mens en zijn omgeving, voor doeleinden van studie, educatie en genoegen.”

Zo definieert de International Council of Museums (ICOM) de functie van het museum[1]. Deze definitie is echter niet uit de lucht komen vallen. Al vanaf 1946 veranderen de kenmerken die aangeven dat een bepaalde instelling ook daadwerkelijk een museum is. Dit heeft alles te maken met de veranderingen in musea en hun functie zelf. Zo werd in 1961 de functie ‘genoegen’ (als vertaling van enjoyment) in de definitie van ICOM opgenomen. En veel musea lijken zich, zeker nu, steeds meer op die functie te richten.

Beleving

Steeds meer musea presenteren hun collectie namelijk niet meer op de traditionele manier. In plaats daarvan wordt ingezet op interactie, en zelfs vleugen van entertainment. Kijk bijvoorbeeld naar het Spoorwegmuseum in Utrecht. Voordat dit museum in 2005 werd verbouwd, presenteerde het de geschiedenis van de Nederlandse Spoorwegen op tamelijk droge wijze. Tegenwoordig zijn er een achtbaan, interactieve simulator, theater, en een heuse walkthrough attractie te vinden. Geen vitrines, maar achtbanen. Het museum vertelt over het verleden door een beleving aan te bieden. Je leest niet over het verleden, maar je bént in het verleden.

De achtbaan van het Spoorwegmuseum

Het Spoorwegmuseum is niet het enige museum dat een beleving aan wil bieden. In steeds meer tentoonstellingen staat de beleving van de bezoeker centraal. De kunst wordt niet langer in een zogenaamde white cube gepresenteerd. In plaats daarvan wordt de bezoeker meegenomen in een speciaal gecreëerde omgeving, waarin alle aspecten van de ruimte bijdragen aan de beleving van de bezoeker.

Deze formule is succesvol. Het Spoorwegmuseum trekt meer dan 400.000 bezoekers per jaar.[2] En dit aantal blijft elk jaar stijgen. Andere musea die voor de ‘interactieve beleving’-route kiezen zijn eveneens populair; NEMO Science Center (~600.000) en Naturalis (~400.000).  Het is zodoende een goede methode om bezoekersaantallen te vergroten.

Classic Beauties in de Hermitage

In de Amsterdamse Hermitage kan deze ontwikkeling ook worden geobserveerd. Het museum kent een hoop ruimtes waarin de kunst wordt gepresenteerd aan de witte muren of in vitrines. Het is echter in tijdelijke tentoonstellingen dat de Hermitage afstand neemt van deze traditionele stijl.

Traditionele ‘whitebox’ in de Hermitage

In de nieuwe tentoonstelling Classic Beauties is dit vrij duidelijk. Classic Beauties staat in het teken van de kunst van neoclassicistische kunstenaars als Canova en Mengs. Deze kunstenaars werden aan het einde van de 18^e eeuwe geinspireerd door opgravingen in Italië. Ze wilden de schoonheid van kunstenaars uit de Oudheid nabootsen en zelfs overtreffen. De tentoonstelling Classic Beauties bestaat uit een hoop beelden en schilderijen van deze kunstenaars, en enkele objecten uit die tijd.

De collectie kunstwerken en objecten, in bruikleen van de Hermitage in Sint Petersburg, wordt gepresenteerd in de vorm van een verhaal: de Italienische Reise van schrijver Wolfgang Goethe. Aan het einde van de 18^e eeuw trokken veel jongeren en kunstenaars naar Italië om Romeinse opgravingen te bekijken. Bezoekers van Classic Beauties leggen deze reis ook af. Eerst komen ze in meerdere kleinere ruimtes waar verschillende kunstwerken zijn opgesteld. Het zijn mooie ruimtes, elk met zijn eigen kleur, maar het is duidelijk dat dit niet de belangrijkste plekken van de reis zijn. Die volgen na een scherpe hoek in de route.

Een van de kleinere voorruimtes van Classic Beauties.

Bezoekers komen terecht in een groot voorportaal. Het plafond ligt veel hoger en de ruimte is dim verlicht. Langs de muren hangen levensgrote schilderijen zoals het Oordeel van Paris (1757) van Mengs. In het midden van de ruimte staat een comfortable bank. Na de bescheidenheid van de kleine ruimtes ervoor is deze ruimte een enorme openbaring. Het is het perfecte opstapje naar de eindbestemming van de reis; de beeldenzaal.

De beeldenzaal is de grootste zaal van de tentoonstelling. De ruimte is ovaal van vorm, en heeft ook een verhoogd plafond. Verspreid over de ruimte staan een tiental beelden van onder andere Canova, die van alle kanten te bekijken zijn. De muren van de ruimte zijn van vloer tot plafond gevuld met een afbeelding die doet suggereren dat de bezoeker zich daadwerkelijk in een binnentuin bevindt. Ook de verlichting is zodanig dat het lijkt alsof er continu wolken overkomen. Door deze dynamische belichting zien de beelden er ook steeds iets anders uit. Tevens zijn ook nergens meer informatiebordjes te vinden. De pure schoonheid van de beelden, met als topstuk ‘De Drie Gratiën’ staat centraal. Het is duidelijk dat het hoogtepunt van de reis is bereikt.

De indrukwekkende beeldenzaal met als topstuk ‘De Drie Gratiën’.

Door allerlei factoren toe te voegen is een echt authentieke beleving gecreëerd. De reis begint klein en bouwt op naar een grote climax waar de bezoeker naar een andere wereld wordt getransporteerd. Speciaal voor de tentoonstelling is ook ruim een uur muziek gemaakt, die te horen is via een audiotour. Hierdoor wordt de bezoeker nog dieper in de beleving geplaatst.

Toch gaat de educatieve functie van het museum niet verloren in Classic Beauties. Informatiebordjes die bij de kunstwerken hangen, gaan tot de details in op achtergronden en context. Hierdoor krijgt de bezoeker toch een hoop informatie mee over het verleden en de totstandkoming van de kunstwerken. Het is nog niet zoals het Spoorwegmuseum, dat op het randje tussen museum en pretpark bungelt, en dat zal de Hermitage waarschijnlijk ook nooit worden. Maar tentoonstellingen als Classic Beauties illustreren hoe ook traditionele musea meer kunnen inzetten op de beleving.

Classic Beauties is zodoende een goed voorbeeld van een transitie waar veel musea mee bezig zijn. Door de beleving centraal te zetten wordt de collectie aantrekkelijker voor een groot publiek. Tegelijkertijd wordt de educatieve waarde van de kunst behouden. Het is een ontwikkeling die goed bij deze tijd past. Met de hoeveelheid en directe toegankelijkheid tot entertainment is er een continu gevecht voor de aandacht van de consument. De inzet op beleving is zodoende een logische ontwikkeling, die vooral het behoud van erfgoed ten goede komt. Het valt nog te bezien hoe deze ontwikkeling in de komende jaren verder zal verlopen. Zou het kunnen dat deze beweging weer de andere kant op gaat?

[1] https://www.museumregisternederland.nl/portals/0/downloads/icom-definitie.pdf

[2] https://userfiles.mailswitch.nl/c/ffdf98bca0938616f79104801e5e8bd8/987-1e00576a1c670e82585c8a873a99511e.pdf

Willem van Oranje staat tegenwoordig bekend als de vader des vaderlands. In het Nederlandse volkslied, het Wilhelmus, zingen we vanuit het perspectief van Willem. De lijfspeuk van zijn familie, Je Maintiendrai, is de officiële wapenspreuk van Nederland. Kortom, we hebben tegenwoordig veel lof over voor Willem. Maar is dit wel terecht? Wat weten we eigen over de voormalige Prins van Oranje? Wordt de titel ‘vader des vaderlands’ terecht aan hem toebedeeld?

Om die vraag te beantwoorden gaan we vier eeuwen terug in de tijd. Nederland in de zestiende eeuw verschilt sterk met Nederland zoals we het nu kennen. Er is zelfs nog geen sprake van Nederland. Karel de Vijfde heerst over grote delen van Europa, waaronder Nederland, en koloniën in Midden- en Zuid-Amerika. Zijn doel is de creatie van een groot wereldrijk. Destijds waren in het gebied dat we nu kennen als Nederland allerlei hertogdommen en graafschappen, zoals Gelre, Utrecht en Holland, te vinden. Karel V laat geregeld zijn hoofd zien in deze gebieden, maar laat veel macht over aan de lokale edelen. Met de Staten-Generaal hadden de Nederlandse gewesten veel invloed op financieel gebied.

Nadat Karel V afstand doet van de troon neemt zijn zoon Filips II de macht van de Nederlanden over. Zijn manier van regeren verschilt sterk met die van zijn vader. Hij heeft een idealistisch doel voor ogen; zijn hele rijk Rooms-Katholiek maken. Hij stuurt gezanten door heel zijn rijk die het katholicisme moesten beschermen tegen het oprukkende protestantisme. Aanhangers van het protestantisme worden op hardhandige wijze vervolgd. Ook richt hij een Geheime Raad op die de macht van de Nederlanden nog meer verzwakt.

De edelen beginnen hun politieke en financiële macht te verliezen aan deze vertrouwelingen, en zien de vervolging van protestanten met lede ogen aan. In 1566 besluiten ze echter dat maat vol is. Ze doen hun beklag over de situatie bij Margaretha van Parma, een vertrouweling van Filips II. Eventjes wordt de vervolging van protestanten versoepeld, maar als uitkomt dat de protestanten in het geheim nog steeds kerkdiensten houden, wordt een Spaans leger opgesteld.

Filips II

Willem van Oranje

Terwijl verschillende edelen de strijd aan gaan met het Spaanse leger probeert Willem van Oranje zich op een meer diplomatieke manier te verzetten. In eerste instantie had hij een goede relatie met Filips II en was hij een onmisbaar figuur aan het hof. Maar de extreme maatregelen die Filips II nam, schieten in het verkeerde keelgat van Willem en een aantal andere edelen. Samen met andere edelen werkt Willem mee aan waarschuwende brieven aan Filips II. Tevens weigert hij een jaar lang aanwezig te zijn bij vergaderingen van de Geheime Raad. In 1564 houdt hij een uur durende rede over geloofsvrijheid. Dit openbare verzet van Willem schiet bij Filips II in het verkeerde keelgat. De vertrouwelijke en vriendschappelijke relatie tussen beiden is verbroken.

Terwijl de Spanjaarden en verschillende groepen edelen met elkaar in de knoop liggen, woedt de Beeldenstorm door de Nederlanden. Gefrusteerd door de Spaanse oppressie stormen protestanten de kerken van katholieken binnen om alles kort en klein te slaan. Filips II is woedend. Hij stuurt nog meer troepen naar de Nederlanden en vervangt Margaretha van Parma door één van zijn sterkste gezellen; de Hertog van Alva. Deze gaat meteen over tot de brute vervolging van protestanten. Om zijn gerechtshof te bekostigen voert hij nog meer belastingen in, die uiteraard tot nog meer weerstand leiden. Steeds meer protestanten verenigen zich tegen de Spaanse invasie.

De Beeldenstorm – Dirk van Delen

Willem van Oranje zelf nog niet. Hoewel hij zichzelf duidelijk had uitgesproken over de extreme maatregelen van Filips II, weigert hij om zich aan te sluiten bij de opstandelingen. Vanuit zijn woonplaats in Antwerpen verbiedt hij het volk om hulp te bieden aan de protestanten. In 1567 besluit hij terug te keren naar zijn geboorteplaats in Duitsland, waarvandaan hij zijn diensten aanbiedt aan Alva. De hertog moet er echter niets van hebben. Begin 1568 besluit hij Willem te vervolgen. Dit zorgt voor een ommekeer in de acties van Willem. Waar hij eerste weigerde om actief deel te nemen aan de strijd, kiest hij nu voor de aanval!

Samen met zijn gezellen brengt Willem een leger bij elkaar. Datzelfde jaar nog trekken de troepen de Nederlanden binnen. De situatie is geëscaleerd tot een oorlog. Hoewel er grote verliezen worden geleden weet een leger van Oranje te overwinnen in de Slag bij Heiligerlee. De eerste overwinning van de opstandelingen tegen het machtige Spaanse leger is een feit. Het blijft echter bij deze ene winst. De invasie van Willem is voor de rest een grote mislukking. Het leger valt uiteen, en Willem keert terug naar Duitsland om zijn wonden te likken.

De slag bij Heiligerlee

De strijd kakt dan lange tijd in. Alva treedt krachtig op, waardoor de opstandelingen geen winst meer kunnen behalen. De kracht van de Nederlanden blijkt vervolgens op het water. De sterke vloot van de watergeuzen winnen met gemak van de Spaanse vloot. Vanuit het water weten de geuzen Den Briel in te nemen in 1572. Willem grijpt zijn kans. Hij roept het volk op in opstand te komen en zich bij hem aan te sluiten. De meeste steden van Holland en Zeeland, waarvan hij stadhouder is, sluiten zich daarop bij hem aan. De opstand komt nu echt goed op gang. De legers van Oranje weten links en rechts overwinningen te boeken en grote gebieden op Alva te veroveren. Katholieken worden nu niet meer gespaard. Tot woede van Willem worden ze gemarteld en vermoord. Een jaar later verlaat Alva verslagen de Nederlanden. De klus is echter nog niet geklaard voor Willem. Nederland is namelijk nog steeds een lappendeken van katholieke en protestantse gewesten.

Gelukkig verkeert Spanje in financiële moeilijkheden. Jaren aan oorlog zijn Filips II niet in zijn koude kleren gaan zitten. De Spaanse troepen krijgen hierdoor minder betaald, waardoor ze gaan muiten en deserteren. In hun furie roven ze meerdere Nederlandse steden leeg. Willem van Oranje gebruikt deze veroveringen om de Nederlandse gewesten te overtuigen zich te verenigen in de Pacificatie van Gent, tegen het Spaanse gezag. Dit is een grote politieke overwinning voor Willem. Al snel blijkt de pacificatie niet te werken. De protestantste gewesten willen geen vrijheid geven aan de katholieken, en vice versa. In 1579 ziet Willem zijn verenigd Nederland uiteen vallen met de Unie van Utrecht en de Unie van Atrecht. De noordelijke Nederlanden vervolgen hun strijd in de opstand, terwijl de zuidelijke Nederlanden trouw blijven aan Koning Filips II.

Vóór de Unie van Utrecht…

…en na.

Willem probeert in verschillende vredesbesprekingen Filips II te overtuigen om geloofsvrijheid toe te staan. Het blijft bij proberen. In 1581 zweren de Staten-Generaal van de Noordelijke Nederlanden officieel Filips II als koning af met het Plakkaet van Verlaethinge. De Opstand die in eerste instantie was gericht op meer geloofsvrijheid en minder belasting is nu veranderd in een politieke opstand. Willem probeert om die reden Franse steun te regelen. Deze zet werd echter niet gewaardeerd door de Staten-Generaal, die steeds meer lonken naar politieke vrijheid en in conflict komen met de Franse kroonprins. Na een aantal incidenten verlaat deze daarom de Nederlanden weer.

De situatie ziet er nu grimmig uit voor Willem, terwijl de Opstand een dieptepunt bereikt. De Spanjaarden weten op militair gebied weer overeind te krabbelen en de opstandelingen weten weinig overwinningen te behalen. Ook kent Willem veel persoonlijk verlies. Zijn broers Adolf, Lodewijk en Hendrik sterven in de Slag bij Heiligerlee en de Slag bij de Mookerheide. Ook zijn vrouw, Charlotte van Bourbon, met wie hij niet voor de erfenis maar uit liefde trouwde, stierf. In 1580 verklaart Filips II Willem van Oranje vogelvrij. Hierdoor volgen een hoop aanslagen op zijn leven. Op 10 juli 1584 vindt een fatale aanslag plaats. Balthasar Gerards wacht de dan 51-jarige Willem op in de Prinsenhof in Delft. Met één schot schiet hij Willem recht door het hart. Hij sterft direct.

Willem wordt neergeschoten door Balthasar Gerards.

Willem maakt niet meer mee hoe de Noordelijke Nederlanden samen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden crëeren. Hij maakt niet meer mee hoe de Opstand weer opbloeit met steun van Engeland en Frankrijk en hoe zijn zonen Maurits en Frederik Hendrik als Prinsen van Oranje de Opstand leiden. In 1648 wordt de Vrede van Münster gesloten. Hiermee komt een einde aan de Tachtigjarige Oorlog. Spanje erkent de Republiek als soevereine staat, die zelf kan beslissen over geloofsvrijheid en belastingen.

De inspanningen van Willem hebben een belangrijke rol gespeeld hierin. Hij probeerde altijd voor de diplomatieke weg te kiezen en trouw te blijven aan Filips II. Maar wanneer dit faalde was hij vervolgens niet bang om de strijd aan te gaan. Zijn standvastigheid en politieke spel leidden tot de Pacificatie van Gent, waar de Nederlanden zich verenigden. Dit was de basis waaruit later de nieuwe staat, de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ontstond. Willem van Oranje legde de fundamenten voor het moderne Nederland. Met recht wordt hij daarom de vader des vaderlands genoemd.

Na een succesvol project in Drenthe brengt MuseumTV nu ook veertien Brabantse musea in beeld. Kom er achter hoe gevarieerd de provincie is en leer bijvoorbeeld hoe je eb en vloed kunt beïnvloeden in het Biesbosch MuseumEiland en hoe een luidklok uit Museum Klok & Peel terecht kwam in de Notre Dame in Parijs. Bewonder onder andere het prachtige Markiezenhof, het oudste stadspaleis van Nederland, of het Vincent van GoghHuis in Zundert, waar de kunstenaar zijn jeugd doorbracht.

MuseumTV heeft zich als stichting tot doel gesteld om kunst en cultuur bij zo veel mogelijk mensen onder de aandacht te brengen. Naast het in beeld brengen van de musea zijn de musea ook ondersteund om zelf de mogelijkheden van online marketing toe te passen en verder te ontwikkelen. Door middel van een aantal workshops en individuele begeleiding is het mogelijk geweest voor deze musea  om niet alleen gebruik te maken van het enorme bereik van MuseumTV, maar ook onderdeel te zijn van een coachingstraject waarin zij ondersteund zijn op het gebied van online bereik en zichtbaarheid. Dit project is mede mogelijk gemaakt door het VSB Fonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds Noord-Brabant.

De musea die deelnemen aan dit project zijn het Markiezenhof, het Vincent van GoghHuis, Biesbosch MuseumEiland, het Boerenbondsmuseum, Kempenmuseum De Acht Zaligheden, De Wieger, het preHistorisch Dorp, Museum Jan Heestershuis, Museum Klok & Peel, Museum Tongerlohuys, Museum voor Religieuze Kunst, Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum, het Nederlands Steendrukmuseum en het St. Visserij- en Cultuurhistorisch Museum Woudrichem. Vanaf 29 november zijn de video’s allemaal te zien op de website en kanalen van MuseumTV en vanaf begin december ook op KPN on Demand!

20 september 2018

5 september 2018

Hoe krijg je jonge mensen enthousiast over musea?

Wat willen jongeren zien?